Περιοδικό «Προ-ιστορήματα» (ISSN 2241-2921) : Μελέτες για την Προϊστορική Μακεδονία

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1

ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Το διαδικτυακό περιοδικό «Προ-ιστορήματα» (ΙSSN 2241-2921) εκτός από τα ετήσια τεύχη του, απέκτησε και Παράρτημα. Στο Παράρτημα αρ. 1 με τον τίτλο ‘Μελέτες για την Προϊστορική Μακεδονία’ δημοσιεύονται, ύστερα από πρόταση του Επίτιμου Εφόρου Αρχαιοτήτων Δ. Γραμμένου, σειρά κειμένων έγκριτων επιστημόνων με θέματα αντλημένα από την έρευνα για την προϊστορική Μακεδονία. Παρά το γεγονός ότι τα κείμενα αυτά, στην αρχική τους μορφή, γράφτηκαν πριν αρκετά χρόνια (2005- 2006), θεωρήσαμε ότι θα ήταν χρήσιμο να γίνουν προσβάσιμα στο ευρύτερο κοινό, καθώς αναδεικνύουν εκτός των άλλων την πολυσχιδή έρευνα που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια στην περιοχή. Σημειώνεται ότι κάποια από αυτά επικαιροποιήθηκαν από τους συγγραφείς τους για τους σκοπούς της παρούσας δημοσίευσης.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω κείμενα επρόκειτο να αποτελέσουν ένα ενιαίο βιβλίο, το οποίο για διάφορους λόγους δεν εκδόθηκε. Επειδή στην ηλεκτρονική τους μορφή δεν συγκροτούν ένα βιβλίο με την καθιερωμένη έννοια του όρου, δεν έγινε κάποιου είδους ή μορφής επιμέλεια, όπως αυτή που συνηθίζεται στους συλλογικούς τόμους (π.χ. ομοιομορφία γραμματοσειράς, τρόπου υποσημειώσεων, παράθεσης εικόνων και ενσωμάτωσής τους στο κείμενο, παράθεσης πινάκων κ.λπ.). Τα ψηφιακά κείμενα, άλλωστε, συνιστούν διαφορετικές, νέες κειμενικές πραγματικότητες σε σχέση με τις αντίστοιχες έντυπες δημοσιεύσεις. Κυριότερα χαρακτηριστικά αυτού του ‘νέου λόγου’ καθίστανται τόσο η ενίσχυση της αυτονομίας του όσο και η δυνατότητα διάδρασης με τον ψηφιακό αναγνώστη, αφού στο περιβάλλον των «Προ-ιστορημάτων» είναι δυνατόν τα κείμενα αυτά να σχολιαστούν άμεσα και να προκαλέσουν, συνεπώς, μια ευρύτερη συζήτηση.

Επιπλέον, η συντακτική επιτροπή των «Προ-ιστορημάτων» δεν έχει επέμβει στο περιεχόμενο των κειμένων. Δεν υπέστησαν, δηλαδή, αυτά τη συνήθη κρίση των υπόλοιπων δημοσιευμάτων του περιοδικού μας, αφού θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο πραγματοποιήθηκε από τον υπεύθυνο της αρχικά προβλεπόμενης έντυπης έκδοσής τους, ο οποίος και προσκάλεσε αναγνωρισμένους ερευνητές να συμβάλουν με τα κείμενά τους στη σχετική έκδοση. Οποιαδήποτε, συνακόλουθα, άποψη και προσέγγιση σε οποιοδήποτε ζήτημα είναι άποψη και προσέγγιση του κάθε συγγραφέα.

Στο Διεθνές Συνέδριο για τα 100 χρόνια της προϊστορικής έρευνας στη Μακεδονία – που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2012 στη Θεσσαλονίκη και οργανώθηκε από το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο – αποδείχθηκε ότι η προϊστορία αποτελεί έναν πολύ ζωντανό ερευνητικό τομέα, ο οποίος απλώνεται πια σε πολλές διαφορετικές και, μάλιστα, διεπιστημονικές προσεγγίσεις, ενώ απασχολεί όλο και περισσότερους νέους ερευνητές. Η ανάρτηση των κειμένων για την Προϊστορική Μακεδονία στα «Προ-ιστορήματα» συμβάλλει, όπως ελπίζουμε, ώστε κάποια από τα πρώτα πορίσματα των προϊστορικών ερευνών για αυτή την περιοχή να είναι διαθέσιμα στο επιστημονικό, αλλά και στο ευρύτερο κοινό.

Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2013

Για τα Προ-ιστορήματα

Νίκος Μερούσης, Κοσμάς Τουλούμης

ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ :

Επιστημονική επιμέλεια Δ.Β. Γραμμένος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τα κείμενα που ακολουθούν, γράφτηκαν με αφορμή, και εν πολλοίς κατά τη διάρκεια, της επανέκθεσης της εκθεσιακής ενότητας για την προϊστορία της Μακεδονίας στο Αρχαιολογικά Μουσείο της Θεσσαλονίκης (2003 κ.εξ.). Στόχος τους είναι να βοηθήσουν το ευρύ, και όχι μόνο, κοινό να ενημερωθεί για τα περισσότερα, αν όχι όλα, τρέχοντα ζητήματα της προϊστορικής έρευνας στη Μακεδονία, ζητήματα που πλέον, ως προς τη δομή τους, έχουν αποκτήσει διεθνή χαρακτηριστικά.
Απευθύνονται θερμές ευχαριστίες στους συγγραφείς για για την εξαιρετική τους επιστημονική δωρεά και την υπομονή τους για την καθυστέρηση της δημοσίευσης -ανεξάρτητη πάντως από τη θέλησή μου- και στα Προϊστορήματα που δέχτηκαν να «ανεβάσουν» το σύνολο αυτών των μελετών.

Δρ. Δ.Β. Γραμμένος
Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων
Πρών Δ/ντής του Α.Μ.Θ. (2002-2006)

ΓΕΝΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

1. Φωτιάδης, Μ., Η προϊστορική έρευνα στη Βόρεια Ελλάδα: μια πολύ σύντομη ιστορία

2. Στεφανή, Λ. Το φυσικό και ανθρωπογενές τοπίο στη Μακεδονία, Στεφανή.Εικόνες

3. Σμάγας, A., Επιφανειακή έρευνα

4. Μανιάτης, Γ., Η μέθοδος ραδιοάνθρακα για την χρονολόγηση αρχαιολογικών και περιβαλλοντικών υλικών

5. Τριανταφύλλου, Σ. Φυσική Ανθρωπολογία και Αρχαιολογία

6. Παπαγεωργοπούλου, Χ. και Ξηροτύρης, Ν., Δημογραφική προσέγγιση του παρελθόντος

ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

1. Κουφός, Γ. OΥΡΑΝΟΠΙΘΗΚΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ, Εικόνες

2. Κουφός, Γ. TO KPANIO TΩN ΠETPAΛΩNΩN, Εικόνες

3. Τσουκαλά, Ε. , ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Τσουκαλά, Ε., ΕΙΚΟΝΕΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥ

1. Ξηροτύρης, N., Η Νεολιθική Εποχή στην Ελλάδα, Μια βιοιστορική προσέγγιση

2. Ασλάνης, Ι. Η προϊστορία στα Βαλκάνια με βάση τα πρόσφατα ανασκαφικά ερευνητικά δεδομένα, Εικόνες

3. Ασλάνης, Ι., Αρχιτεκτονική

4. Μερούσης Ν., O κοινοτικός χώρος και οι κοινωνικές σχέσεις στην Εποχή του Χαλκού, Μερούσης Ν., Εικόνες,

Μερούσης Ν., Η κατοίκηση στην Εποχή του Χαλκού

5. Σουβατζή, Σ., Νοικοκυριό και καθημερινή ζωή στη Νεολιθική και στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, Σουβατζή εικόνες

6. Παπαευθυμιου-Παπανθίμου, Α. , Συμβολική και ιδεολογική ζωή

7. Πιλάλη, Α. (1945-2008), Ιδεολογία κατά την Εποχή του Χαλκού

8. Μαργαρίτη, Ε., Γεωργία, Μαργαρίτη. Εικόνες

9. Γιαννούλη, Ε. Κτηνοτροφία-Κυνήγι

10. Θεοδωροπούλου, Τ., Αλιεία, Βιβλιογραφία, Εικόνες

11.Καραλή. Λ., Αρχαιολογία, Πειβάλλον και Μαλάκια Κατάλογος Οστρέων

12. Σκουρτοπούλου, Κ., Οι λιθοτεχνίες της προϊστορικής Μακεδονίας, Εικόνες

13. Χρηστίδου, Ρ., Προϊστορικά οστέινα εργαλεία από την Κεντρική Μακεδονία

14. Παπανθίμου, Α, Καλαθοπλεκτική, Ένδυση και Υφαντική, Εικόνες

15. Πιλάλη, Α. Το κόσμημα στην προϊστορική Μακεδονία

16. Σουέρεφ, Κ., Οι Ανταλλαγές, Σουέρεφ Εικόνες

17. Μαραγκού, Χ. , Ειδωλοπλαστική (Νεολιθική – Πρώιμη Εποχή Χαλκού),

18. Μαραγκού, Χ. Ενδείξεις για τις αρχές της αριθμητικής και της γραφής (Νεολιθική Εποχή)

19. Καλογήρου, Α. & Ούρεμ – Κώτσου, Ν., Νεολιθική Κεραμική στη Μακεδονία

20. Ψαράκη, Κ. & Μαυροειδή, Ι., Η κεραμική της Εποχής του Χαλκού στη Μακεδονία

21. Τριανταφύλλου, Σ., Ταφικές πρακτικές από τη Νεολιθική έως την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας

22. Κοκκινίδου, Δ. & Μ. Νικολαϊδου, Έμφυλες όψεις στην Προϊστορία της Μακεδονίας

Υ.Γ. Για παραπομπή ακολουθήστε την παρακάτω μορφή

Επώνυμο-όνομα συγγραφέα, τίτλος, στο Δ. Γραμμένος (επιμ. ), Μελέτες για την προϊστορική Μακεδονία, ΠΡΟ-ΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ, Παράρτημα Νο 1, 2013. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο στη διεύθυνση http://proistoria.wordrpess.com

Προϊστορία